Kira Sözleşmesi Nedir ve Kaç Tür Kira Sözleşmesi Vardır?

Kira sözleşmesi; kiraya verenin bir şeyin kullanımını ya da kullanmayla birlikte ondan yararlanmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık olarak kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.

Kira sözleşmeleri; belir süreli kira sözleşmesi ve belirli olmayan süreli kira sözleşmesi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Belirli süreli kira sözleşmeleri, kararlaştırılan sürenin sona ermesiyle herhangi bir bildirim olmaksızın biten kira sözleşmesidir. Belirli olmayan süreli kira sözleşmesi ise; kararlaştırılan sürenin geçmesi ile herhangi bir bildirim yapılmadan örneğin ihtarname gönderilmeden, bitmeyen aksine bildirim yapılması ile sona eren sözleşmelerdir.

Kira sözleşmelerinin varlığı ancak ve ancak yazılı delil ile ispat edilmektedir. Kira sözleşmeleri şekil şartına bağlı olmayıp yazılı ve sözlü olarak yapılabilmektedir. Kirada bulunan taşınmazın satın alınması kira sözleşmesini sona erdirmemektedir. Kiracı yeni ev sahibi ile kira sözleşmesi süresi boyunca kira ilişkisine devam etmektedir. Fakat yeni ev sahibi kiracıyı evden çıkartmak için tahliye davası açması gerekmektedir.

Taraflar aralarında sözlü olarak kira sözleşmesi yaptılar ise; kira sözleşmesinin kurulduğu savunmasının ilgilisine yemin teklif etme hakkı bulunmaktadır. Kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye davaları, kira sözleşmesinin feshi davaları, kira bedelinin tespiti davaları ve bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları için görevli olan mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.

Kiraya konu olabilecek hususlar; taşınır ve taşınmaz mallar olabileceği gibi hayvan, gelir getiren veya getirmeyen her türlü eşya da olabilmektedir. Taşınır mal kiralarına örnek vermek gerekir ise; otomobil, kitaplar, ev eşyalarıdır. Gelir getiren kiralar ise; ürün kirası, avlanma gibi kiralardır. Kira sözleşmesi hazırlanırken taraflar yetkili mahkemenin neresi olacağını aralarında belirleyebilirler.

Taraflar kira sözleşmesine her yıl belirli oranda kira artışına ilişkin hüküm ekleme hakkına sahiptirler. Kira sözleşmeleri her iki tarafında beyanlarını içermesi suretiyle bağlayıcılık taşımaktadır. Kira sözleşmesinin mutlak butlan ile malul ve hukuken geçerli olmadığı iddiasının olması halinde kira sözleşmesini feshi değil, kira sözleşmesinin iptali söz konusu olmaktadır.  Tahliye davalarına karşı açılacak tazminat davalarında da görevli olan mahkeme sulh hukuk mahkemeleridir. Kiralanan taşınmasın yangın çıkması suretiyle yanması halinde kira sözleşmesi sona ermektedir.

Kira sözleşmesinin tapuya tescil edilmesi; kiracı lehine kira sözleşmesinin tapuya tescili sonradan kiralanan sahip olanı ve akabinde yeni maliki de bağlamaktadır. Paylı bir mülkiyetin kiraya verilmesinde kira sözleşmesinin geçerli olabilmesi için pay ve paydaş çoğunluğunun bulunması gerekmektedir. Kiralanan taşınmazın bedeli döviz olarak kararlaştırılarak bu şekilde ödemeler kiracı tarafından yapılır. Kira sözleşmesi yapılması aşamasında tarafların “tahliye davası açılmayacaktır” ibaresi geçerli değildir.

Kira sözleşmesine konulan ileride yasadan doğacak tahliye hakkından kiraya verenin önceden vazgeçmesi hükmü kiraya verenin dava hakkını önlememektedir. Kira sözleşmesinin varlığını ispatlayacak olan kişi ise davasında kira sözleşmesine dayanana davacınındır. Sözlü kira sözleşmelerinde tanık ile ispat usulü uygulanmaktadır. Fakat yazılı kira sözleşmesine karşı tanık dinlenmemektedir. Kiracı tek taraflı olarak kira sözleşmesinin tapuya tescilini yaptırmak istemesi halinde mutlaka kiraya verenin onayının alınması gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Kiracı kira sözleşmesini kesin olarak reddetmemiş olması halinde ise kira sözleşmesinin varlığını kabul etmektedir.

Kira sözleşmesinde bulunması gereken maddeler şunlardır; kiralanan yerin adres bilgileri, kiraya verenin adı soyadı adres ve TC bilgileri, kiracının adı soyadı adres ve TC bilgileri, bir aylık ve bir senelik kira karşılığı rakamla ve yazı ile ayrı ayrı yazılmalıdır, kira süresi ve kira başlangıç tarihi, kiralanan yerin kiraya verilirken ki durumu, kiralanan yerin hangi amaçla kullanılacağı, kiralanan yer ile ilgili beraber teslim edilen demirbaş eşyalar, kiranın yatırılacağı banka hesap numarası, gerekli görülmesi halinde kefilin adı soyadı adres bilgileri ve TC bilgileri eklenmelidir.

Avukat Gizem GONCE